چگونه کود مرغی یا فضولات طیور را سالم سازی کنیم؟

بر اساس قانون مدیریت پسماندها اصطلاح کود مرغی غلط می باشد و بایستی آن را فضولات طیور نامید.

تعریف : به فضولات و مواد دفعی طیور که حاصل پرورش طیور بوده و از نظر تولید کننده زائد تلقی می گردد فضولات طیور گفته می شود.

هدف از سالم سازی فضولات طیور

حفظ سلامت عمومی و محیط زیست از آثار زیان بار پسماندهای طیور و پیشگیری از شیوع بیماری های واگیر دار طیور و بیماری های قابل انتقال بین انسان و پرنده از قبیل آنفلوانزای فوق حاد پرندگان با رعایت اصول بهداشتی در جمع آوری، نگهداری، عمل آوری و حمل و نقل فضولات طیور می باشد.

جمع آوری، نگهداری، عمل آوری فضولات طیور در انواع طیور

الف – پرورش در بستر

١- تمام فضولات موجود در سالن بصورت کپه های حداقل به ارتفاع یک متر و نیم جمع آوری و همزمان با دستگاه اسپری آب پاشی و مرطوب می گردد. رطوبت باید به اندازه ای باشد که کود حالت چسبندگی به هم را پیدا کرده ولی ایجاد شیرابه نکند.

فضولات طیور یا کود مرغی

٢- هیتر سالن ها روشن، روی فضولات کپه شده با پوشش پلاستیکی کاملا پوشانده می شود. این اقدام سبب تسریع در فرآیند تخمیر و فرآوری سریع فضولات می گردد.

٣- خروج فضولات از سالن منوط به رسیدن به دمای حداقل ۵۵ درجه در عمق ۶۰ سانتیمتری خواهد بود که با دماسنج قابل اندازه گیری است.

دماسنج

ب- پرورش در قفس

۱- واحدهای پرورش طیور تخمگذار که به سیستم نوار نقاله جهت جمع آوری فضولات و اتاقک جمع آوری مجهز می باشند.

فضولات ابتدا در اتاقک جمع آوری که بصورت سرپوشیده، قابل شستشو و ضد عفونی غیرقابل نفوذ برای پرندگان می باشد تخلیه و سپس به انبار کود منتقل می گردد و پس از فرآیند سالم سازی (ترجیحا کود خشک کن) و یا رسیدن به دمای حداقل ۵۵ درجه در عمق ۶۰ سانتیمتری، خروج فضولات امکان پذیر می باشد.

٢- واحدهای پرورش طیور تخمگذار که به سیستم پاروئی جهت جمع آوری فضولات مجهز هستند بایستی فضولات در گودال های انتهای سالن های تولید در مخازن پرتابل (قابل انتقال) جمع آوری و به محل انبار کود منتقل و پس از طی فرآیند سالم سازی (ترجیحا کود خشک کن) و یا رسیدن به دمای حداقل ۵۵ درجه در عمق ۶۰ سانتی متری، خروج فضولات از واحد امکان پذیر می باشد.

هیتر

انبار کود

انباری کود بایستی دارای شرایط زیر باشد:

1- ورود و خروج حیوانات، جوندگان، پرندگان و … به محل انبار کود ممکن نباشد.

2- محل انبار کود بایستی سیمانکاری و به گونه ای طراحی و جانمایی شود که مسقف بوده و از درب دیگری به جز درب اصلی واحد و محوطه مرغداری امکان دسترسی برای خروج کود داشته باشد.

3- انبار کود بایستی امکان نگهداری فضولات تولید شده را حداقل برای شش ماه و ترجیحا با قابلیت تقسیم بندی برای انبار جهت نگهداری فضولات به منظور سالم سازی و انتقال را داشته باشد.

انبار کود بایستی سیمانی و دارای ارتفاع مناسب دیوارکشی و توری غیر قابل نفوذ نسبت به جوندگان و پرندگان باشد و با استفاده از لوازم و تجهیرات مناسب ساخته شود و دارای سیستم دفع فاضلاب مناسب باشد.

پیشنهاد می شود حداقل ۴ متر ارتفاع شامل دو و نیم متر دیوار و یک و نیم متر توری مناسب در قسمت بالا جهت تهویه مناسب باشد.

سالم سازی کود مرغی

نکته 1: با توجه به اینکه فضولات برخی سالن های تخمگذار به دلیل رطوبت بالا امکان دپو به ارتفاع ۲ متر را ندارند، باید نسبت به حفر سیلو و چاهک به عمق ۲ متر در داخل انبار کود اقدام شود.

نکته ۲: برای احداث انبار کود به ازاء ده هزار قطعه مرغ تخمگذار حداقل ۷۵ متر مکعب (با احتساب دیوار 5.2 متری) و برای پرورش پولت ۴۰ متر مکعب فضا در نظر گرفته شود.

۴- استفاده منظم از سموم، حشرات (مگس و …) و جوندگان در داخل انبار کود الزامی است.

منبع: سازمان دامپزشکی استان اصفهان