مزرعه نو | مرجع آموزشی کشاورزی ، دام و طیور ، آبزی پروری و منابع طبیعی و…
کشور ایران در کمربند خشک دنیا قرار دارد. سال هاست که شاهد رخداد خشکسالی و کم آبی در برخی از مناطق کشور می باشیم و کشاورزان و دامداران بیش از همه دچار مشکل می گردند. کمیت و کیفیت آب در دسترس دامها، در تامین بهداشت و سلامت دام نقش اساسی دارد. زمانی که خشکسالی به وجود می آید تغذیه نامناسب (خوراک و آب)، بهداشت دام را تهدید می کند.
عوارض و بیماری های دوره خشکسالی
- سوء تغذیه که به صورت بیماری های مختلف به ویژه در دوره های رشد، بارداری و شیرواری دام بروز می نماید.
- استرس ناشی از سوء تغذیه و گرما به صورت بیماری های عفونی و انگلی آشکار می گردد که می تواند زمینه ابتلا به انواع بیماری ها را فراهم آورد.
- تجمع جمعیت دامی در مکان های باز و بسته که می تواند منجر به بروز و شیوع عفونت ها گردد.
- تجمع ناقلین بالقوه بیماری ها در أطراف منابع آبی و غذایی می تواند خطر انتقال و ابتلا به بیماری های مختلف مانند هاری، PPR، تب برفکی، تب سه روزه و … را افزایش دهد.
- استرس جابجایی و حرکت دام ها برای یافتن نواحی مناسب تر از نظر وجود آب و علوفه می تواند منجر به ایجاد و یا انتقال بیماری های واگیر و بروز و شیوع بیماری ها گردد.
- افزایش تردد و نقل و انتقال غیر مجاز دام در نوار مرزی و به داخل کشور به دلیل رخداد خشکسالی در سطح منطقه و احتمال افزایش خطر انتقال و انتشار بیماری های عفونی دام و مشترک بین انسان و دام
- ایجاد گرد و خاک در حرکت دام ها به علت عدم پوشش گیاهی و افزایش میزان و شدت بیماری های تنفسی
- استفاده از گیاهان سمی به علت عدم وجود علوفه کافی در مراتع
اقدامات بهداشتی و راه کارهای کاهش عوارض خشکسالی
الف- مدیریت بیماری های دامی از طریق: فراهم آوردن خوراک و آب دستی و فراهم آوردن تسهیلاتی برای جلوگیری از کاهش تجمع دام ها در زمان تغذیه و آشامیدن آب در محل، واکسیناسیون دام ها، مبارزه با بیماری های انگلی داخلی و خارجی از طریق خوراندن داروهای ضد انگلی داخلی و سم پاشی بدن دام و جایگاه نگهداری دام ها، تجویز ویتامین های A و E به صورت تزریقی و خوراکی.
ب- مدیریت آب و توجه به کیفیت و کمیت آب مصرفی دام ها از طریق: تامین آب شرب در دسترس برای دام ها، قرار دادن محل تغذیه دستی در نزدیک منبع آب.
ج- مدیریت تغذیه از طریق: کاهش تعداد دام ها متناسب با امکان تغذیه آن ها، جدا نمودن دام های در حال رشد و آبستن و شیروارو استفاده از خوراک مناسب برای هر یک از آن ها، استفاده از مکمل های غذایی حاوی مولتی ویتامین و مواد معدنی، جمع آوری اجسام خارجی و بقایای جوندگان از محل نگهداری دام ها، استفاده از آهک به هنگام مصرف غلات به میزان ۱ درصد وزن غلات.
منبع: اداره کل دامپزشکی جنوب کرمان
