مقایسه عملکرد کمی و کیفی گلهای گلایل در شرایط کشت هیدروپونیک و خاکی در گلخانه

تولید گیاهان در کشت هیدروپونیک، یکی از روشهای نوینی است که طی سالیان اخیر رایج گردیده است. جایگزین شدن کشت هیدروپونیک به جای روش سنتی کشت گیاهان در خاک مستلزم مطالعات دقیق تغذیه گیاه مورد نظر است، زیرا در کشت هیدروپونیک می بایست احتیاجات گل را به طور مصنوعی به سیستم اضافه نمود و مواد تشکیل دهنده بستر کشت فاقد مواد غذایی کافی برای رشد گیاه هستند. اما در روش کشت خاکی با توجه به آنالیز خاک و عناصر مورد نیاز هر گل کوددهی مناسب صورت میگیرد.

در این تحقیق گل گلایل در شرایط گلخانه به دو روش هیدروپونیک و خاکی در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی در سه تکرار از نقطه سازگاری و عملکرد کیفی و کمی مورد بررسی قرار گرفتند. پس از مقایسه نتایج بدست آمده مشخص گردید. در کشت هیدروپونیک گلهای با کیفیت بهتری نسبت به کشت خاکی بدست می آید. با این حال با اضافه نمودن عناصر مورد نیاز این گل در کشت خاکی نیز می توان گلهای با کیفیت بهتری تولید نمود.

مقدمه

طرح آزمایشی مورد نظر به منظور مقایسه عملکرد گل شاخه بریده پیازی گلایول در شرایط کشت خاکی و کشت هیدروپونیک ( آبکشت ) در محیط گلخانه می باشد. در کشور ما ایران با توجه به شرایط آب و هوایی و اقلیم متنوع در نواحی مختلف آن پرورش گلهای زینتی در شرایط فضای آزاد انجام میگیرد و بسته به شرایط آب و هوایی متفاوت در کشور، تولید این گلها در ماههای سرد سال در مناطق گرمسیری و در تابستان در مناطق معتدل و سردسیری کشور صورت می گیرد.

دمای قابل تحمل برای پرورش گل گلایل محدوده دمایی ۱۸ تا ۲۸ درجه سانتی گراد می باشد.

معرفی گل گلایل

گلایول از جنس Gladiolus و از تیره Iridaceae ( زنبق ) است. گلایل گیاهی علفی است که از جوانه های جانبی و فرعی بر روی پیاز توپر ( corm ) حاصل می گردد.

در این طرح رقم گلایل سفید مورد آزمایش قرار گرفت.

مواد ها و روشها

کشت پیاز ها در دو بستر خاکی و هیدروپونیک صورت می گیرد. در هر محیط کشت ۱۲۰ پیاز گل در ۳ ردیف به صورت کاملاً تصادفی کاشته می شود.

در ادامه با روش های کاشت خاکی و هیدروپونیک گل گلایل و مرحله داشت آن آشنا می شویم:

کاشت گلایل به روش خاکی

با توجه به اینکه گلهای پیازی از جمله گلایول به خاک حاصلخیز با زهکشی خوب نیاز دارند، باید بستر کشت خاکی از نوع لومی متمایل به شنی باشد. در هنگام کاشت پداژکها به منظور مقابله با بیماری های قارچی، آنها را قبل از کاشت پوست گیری کرده و به مدت ۳۰ دقیقه در سوسپانسیون بنومیل ( یک در هزار ) به همراه یک قارچ کش دیگر مانند کاپتان ( ۱٫۸ در هزار ) و آب ۵۵-۵۳ درجه سانتی گراد غوطه ور می کنیم.

کاشت گلایل به روش هیدروپونیک

قبل از کاشت پداژکها را به طریق روش کشت خاکی ضدعفونی نموده و آنها را در عمق بیشتری از آنچه در کشت خاکی ذکر شد می کاریم.

مرحله داشت گل گلایل

در پرورش گلهای شاخه بریده عامل تغذیه صحیح بوته گل، نقش بسزایی در افزایش عملکرد کمی و کیفی دارا می باشد، همچنین در افزایش طول عمر گلهای جدا شده از بوته. ترکیبات کودی مورد نیاز در مرحله داشت گلهای گلایل در ۴ مرحله:

مرحله اول: مخلوط کردن کود با خاک قبل از کشت به خاک اضافه می گردد.

مرحله دوم: ۲ تا ۳ برگی شدن همه پیازها، یک سوم کود از ته و مقدار کمی از عناصر ریز مغذی به صورت سرک قبل از آبیاری مصرف می گردد.

مرحله سوم: زمان مشخص شدن برجستگی گل آذین در برگها بوده و مصرف یک سوم کود از ته به صورت سرک همراه محلول پاشی با عناصر ریز مغذی لازم است.

مرحله چهارم: پس از گلدهی یا برداشت گلها بوده و لازم است توجه ویژه ای را برای افزایش تعداد کورمل ( پیازچه ) و اندازه کورمها ( پیاز ) مبذول داشت.

بحث و نتیجه گیری

۱) درصد جوانه زنی در هر دو کشت ۱۰۰% بوده است. طول دوره رشد ( از کاشت تا برداشت ) در کشت خاکی ۷۰ روز بوده است در حالیکه در کشت هیدروپونیک این مدت به ۶۳ روز تقلیل یافته است. همچنین در کشت خاکی طول دوره برداشت ( مدت زمانی که تمام پیازها به گلدهی می رسند ) ۲۵ روز می باشد اما این مقدار در کشت هیدروپونیک به ۱۸ روز رسیده است. در مجموع در مقایسه کشت خاکی با کشت هیدروپونیک دوره کشت و کار و برداشت ۱۴ روز از کشت خاکی به هیدروپونیک کاهش یافته است.

۲) مقایسه فاکتور کیفی ارتفاع شاخه گل دهنده نشانه آن است که در کشت هیدروپونیک با میانگین ۹۵٫۳۰ cm به میزا ۸٫۸۰ cm از میانگین ارتفاع شاخه گلدهنده با مقدار ۸۶٫۵۰ cm در کشت خاکی افزایش نشان داده است.

۳) مقایسه میانگین طول شاخه گلدهنده cm 28.10 در کشت خاکی با مقدار میانگین cm 35.80 در کشت هیدروپونیک حاکی از افزایش cm 7.7 این فاکتور است.

۴) قطر ساقه از مقدار میانگین cm 1.650 در کشت خاکی به میزان cm 0.29 در کشت هیدروپونیک افزایش داشته یافته و به میانگین cm 1.94 رسیده است.

۵) تعداد گلچه در کشت هیدروپونیک بیشتر از کشت خاکی است.

۶) تنها فاکتوری که در کشت خاکی از کشت هیدروپونیک پیشی گرفته است، طول عمر پس از برداشت است.

گلهای تولید شده در سیستم هیدروپونیک نسبت به گلهای تولید شده در شرایط خاکی سوپر گل هستند. تفاوت قیمت از درجه ۲ به درجه ۱ در حدود ۲۰ تا ۳۰% است.

هزینه های سالانه جاری به ازای هر هزار متر مربع گلخانه به روش خاکی ۳۲-۳۰ میلیون ریال است در حالیکه این رقم در کشت هیدروپونیک به ۴۲-۴۰ میلیون ریال می رسد.

هزینه های ثابت در کشت خاکی به ازای هر هزار متر مربع گلخانه ۱۲۰ میلیون ریال و این رقم در گلخانه هیدروپونیک به رقم یکصد و شصت میلیون ریال می رسد و این تفاوت قیمت مربوط به ارتفاع بالاتر گلخانه هیدروپونیک و بستر کشت می باشد.

نکته قابل تحمل در کشت هیدروپونیک فاکتور کمی تولید گل نیز می باشد. در تولید گلهای شاخه بریده به روش هیدروپونیک در حدود ۲۰-۱۵ درصد افزایش محلول را داریم.

با امید به اینکه تولید گلهای شاخه بریده ما در جهان به جایگاه واقعی خود دست یابد.