شناسایی خسارت پرندگان و جوندگان به میوه گردو در استان کرمان

ایران چهارمین کشور تولید کننده گردو در دنیا و گردو یکی از میوه های باغی مهم در کشور است. سطح زیر کشت آن در کشور بالغ بر 205000 هکتار می باشد. استان کرمان با 22200 هکتار دارای بیشترین سطح زیر کشت محصول است. در سالهای اخیر گزارش های کتبی و شفاهی مبنی بر خسارت پرندگان بخصوص دارکوب ها به موسسه تحقیقات گیاه پزشکی ارسال شده است. برای پیگیری موضوع شکایت باغداران گردو و شکار بی دلیل دارکوبها، گونه های خسارت زای جوندگان و پرندگان و میزان خسارت به میوه گردو بررسی شد.

در استان کرمان و در محدوده شهرستانهای بم، جیرفت، رابر، بافت و بردسیر، در زمان رسیدن میوه گردو، در باغات آلوده به خسارت گونه های خسارت زای جوندگان و پرندگان شناسایی شدند. به منظور شناسایی گونه خسارت زای جوندگان، بر روی درختان گردو دوربین تلهای دید در شب Bushnell نصب و طعمه نیز برای جلب جوندگان تعبیه شد. عکس های گرفته شده با استفاده از این تله ها، بر اساس مورفولوژی و بیولوژی آنها شناسایی شدند.

در پایان فصل برداشت، ابتدا میوه های بدون خسارت و میوه های دارای خسارت حشرات جدا شد. برخی از میوه های جمع آوری شده، در زمان برداشت توسط انسان با چاقو برش خورده بودند که این نوع میوه ها نیز از کل میوه های خسارت دیده جدا شدند. میوه هایی که تنها دارای خسارت پرندگان، جوندگان یا ترکیبی از این دو بودند، بر اساس نوع علائم، شکل و اندازه خسارت تفکیک شدند.

تفاوت خسارت پرندگان و جوندگان به میوه گردو در این است که جوندگان با جویدن پوسته میوه سخت گردو، برش هایی به شکل گرد تا بیضوی با لبه صاف ایجاد می کنند، در حالی که پرندگان با شکستن پوسته آن، برش هایی به شکل چند ضلعی و دندانه دار ایجاد می کنند. بر اساس نوع خسارت ایجاد شده و تعداد کل دانه های گردوی دارای خسارت، درصد خسارت پرندگان و جوندگان تعیین گردید.

در این بررسی، جونده خسارت زا، سنجابک درختی و پرنده خسارت زا دارکوب باغی بود. از شهرستان های بم، جیرفت، رابر، بافت و بردسیر، تعداد 422 نمونه گردوی خسارت دیده جمع آوری شد که از این تعداد 248 مورد (59%) مربوط به جوندگان، 70 مورد (17 %) مربوط به پرندگان و 104 مورد (24 %) دارای ترکیبی از علایم خسارت جوندگان و پرندگان بودند.

دارکوب ها دارای رژیم غذایی حشره خواری هستند و حتی زبان آنها به همین منظور تکامل پیدا کرده است. نتایج نشان داد که خسارات ایجاد شده عمدتا مربوط به جوندگان باشد ولی به علت اینکه جوندگان شب فعال هستند، توسط باغداران دیده نشده، بلکه دارکوب ها که در طول روز فعالیت می کنند در معرض دید باغداران بوده و متهم به خسارت زایی می شوند. دارکوب ها که به عنوان عوامل مفید کنترل بیولوژیک آفات کشاورزی، باغی و جنگلی محسوب می شوند، نباید توسط باغداران مورد شلیک قرار بگیرند.

شناسایی خسارت پرندگان و جوندگان به میوه گردو در استان کرمان

پوستر شناسایی خسارت پرندگان و جوندگان به میوه گردو در استان کرمان