بیماری تب مالت یا بروسلوز چیست؟

تب مالت یا بروسلوز بیماری عفونی و قابل انتقال به انسان و دام است که به وسیله باکتری های جنس بروسلا  ( Brucella ) ایجاد می گردد. این باکتری ها در بسیاری از مهره داران ایجاد بیماری می نمایند. گونه های مختلف باکتری بروسلا موجب ابتلای گوسفند، بز، گاو، آهو، خوک، سگ و تعداد دیگری از حیوانات می شوند. انسان از طریق تماس با حیوانات آلوده یا ترشحات آن ها و یا مصرف تولیدات و فرآورده های آلوده این حیوانات، مبتلا می شود.

بیماری تب مالت یا بروسلوز چیست؟

انتقال

الف) در انسان

1- خوردن یا آشامیدن مواد آلوده به باکتری بروسلا خصوصا شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه.

2- ورود باکتری به بدن از طریق جراحات پوستی و ملتحمه چشم مثل ترشحات رحمی یا خونی حیوان آلوده با جراحات ملتحمه چشم.

3- استنشاق ذرات آلوده

4- تلقیح و تزریق واکسن های زنده دامی، که مامور واکسیناسیون به طور غیر عمد موجب انتقال باکتری به خود می شود.

نکته

معمولی ترین راه برای ابتلای انسان خوردن و آشامیدن مواد لبنی آلوده و غیر پاستوریزه است. دوره کمون در انسان 7 تا 21 روز و گاهی تا چندین ماه است.

بیماری تب مالت یا بروسلوز چیست؟

ب) در حیوانات

1- خوردن بافت ها و مایعات و ترشحات آلوده بدن

2- تماس با بافت ها و مایعات آلوده بدن

3- تماس جنسی ( در خوک، گوسفند، بز و سگ )

افراد در معرض خطر

بیماری تب مالت اصولا در بسیاری از کشورها بیماری شغلی است. افراد در معرض خطر شامل دامداران، دامپزشکان، کارکنان کشتارگاه، بازرسان گوشت و کارکنان آزمایشگاه می باشد اما بیماری در شکارچیان، مسافرین و مصرف کنندگان شیر و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه آلوده مشاهده می گردد.

علایم بیماری در انسان

تب مالت بیماری است که هر ارگان و سیستمی را درگیر می کند. واضح ترین علامت، تب های نامنظم و فاصله دار با دوره متغیر است و به همین علت به نام تب مواج نیز معروف است. در فرم حاد، بیماری با علایم غیر اختصاصی آنفلوآنزا شامل تب، عرق شدید، بی اشتهایی، سردرد، درد عضلانی، درد پشت و کاهش وزن همراه است ولی در فرم مزمن، با تورم مفاصل، درد مفاصل و … همراه است.

علایم بیماری در گاو، گوسفند و بز

دو گونه مهم باکتری بروسلا آبورتوس و بروسلا ملی تن سیس ( B.melitensis, B.abortus ) عامل بیماری بروسلوز در گاو، گوسفند و بز می باشند. مهمترین علامت بیماری در این دام ها ایجاد سقط جنین است که در گاو معمولا این سقط جنین ممکن است در یک سال به صورت طغیان سقط جنین باشد و در سال های بعد موارد سقط کاهش می یابد.

از سایر علایم بیماری می توان به جفت ماندگی، کاهش تولید شیر در گاوهای ماده و تورم بیضه در گاو نر اشاره کرد.

در رابطه با این موضوع پکیج آموزشی ارزشمند زیر را از دست ندهید

پیشگیری

پیشگیری بیماری در انسان از طریق عدم مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه مطرح است. البته با عنایت به راه های انتقال بیماری مشخص است که پیشگیری در افراد در معرض خطر نیاز به رعایت اصول بهداشتی دیگری نیز دارد.

نکته

به یاد داشته باشیم که در صورت استفاده از پنیرهای محلی، این پنیرها حتما باید به مدت دو ماه در آب نمک بمانند.

کنترل و پیشگیری بروسلوز گاوی مبتنی بر بهداشت، واکسیناسیون گوساله ها با واکسن s19 یا RB51, شناسایی دام های آلوده در گله و حذف و کشتار آن ها و رعایت نکات قرنطینه است. واکسن مربوط به گوسفند و بز REV می باشد.

بیماری تب مالت یا بروسلوز چیست؟

نتیجه گیری

به یاد داشته باشیم که بروسلوز یکی از بیماری های مهم قابل انتقال بین اسنان و دام می باشد. و بیماری از نظر بهداشت عمومی و مسائل اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین کنترل و پیشگیری از این بیماری در دام، بر تمامی افراد مرتبط ( دامداران، دامپزشکان، تکنسین های دامپزشکی، کارکنان آزمایشگاه، کارکنان کشتارگاه و… ) امری واجب و مهم است. انجام واکسیناسیون به موقع دامها، رعایت مسائل بهداشتی قرنطینه ای و حذف و کشتار دام های آلوده از یک سو و مصرف فرآورده های لبنی و پاستوریزه یا استریلیزه از سوی دیگر و آموزش، اساس پیشگیری بیماری در دام و انسان می باشد.